NL | FR

Strand

strandstrandstrand

Het strand, waar golven en getijden tegen strandhoofden en palen aanbotsen, is een onstabiel milieu dat onophoudelijk in beweging is. De planten worden er afwisselend aan de lucht blootgesteld en door het zoute water overspoeld. De losse en beweeglijke zandkorreltjes bieden geen houvast aan wortels: dus groeien er geen planten, maar alleen enkele microalgen. Daarentegen leven er veel gravende dieren, weekdieren en organismes die op de vloedlijn gedijen. Hiervan smullen schaaldieren en kustvogels.

Enkele karakteristieken

  • het strand is het laagste deel van het kustgebied
  • bodem: zand
  • oppervlakte in België: 21 km²

Belang

Wandelaars, schelpenverzamelaars of lekker luie zonaanbidders: ze vinden het allemaal heerlijk op het strand. We hebben de stranden gekoloniseerd voor ons genoegen en vergeten hierbij dat ze een ongeëvenaarde fauna herbergen. Deze is immers aangepast aan de harde levensomstandigheden die er heersen. Overigens vormen stranden, net zoals de duinen, een natuurlijke verdedigingslinie tegen overstromingen bij storm of uiterst hoge waterstand.

Enkele kenmerkende of opvallende soorten

kokmeeuw
Kokmeeuw
© J. Everaert / vzw Durme
Amerikaanse zwaardschede
Amerikaanse zwaardschede
© Y. Adams / Vilda
Engels slijkgras
Engels slijkgras
© Y. Adams / Vilda
zilvermeeuw
Zilvermeeuw
© Y. Adams / Vilda
sporen van zeepier
Sporen van zeepier
© R. Verlinde / Vilda

Bedreigingen

Als raakvlak tussen zee en kust zijn stranden uiterst gevoelig voor waterverontreiniging, voor klimaatswijziging, voor erosie als gevolg van de stijging van het zeepeil en voor de toenemende stormen. Wanneer de stranden verdwijnen, verdwijnen eveneens habitats en dus een bijzondere fauna. Om de erosie tegen te gaan, voert de overheid zand aan. Dit is wel de meest ecologische manier van werken, maar er bestaan twijfels over de doelmatigheid. Telkens als er strand aangevoerd wordt, ondergaan fauna en flora een stressperiode die ze niet onmiddellijk te boven komen. Bovendien komen er met het maritieme transport exotische soorten mee. Zo verspreiden de Amerikaanse zwaardschede, de Japanse oester en het muiltje zich langzamerhand aan onze kust.

Enkele bedreigde of zeldzame soorten

visdief
Visdief
© L. Soerink / Vilda
gewone zeehond
Gewone zeehond
© R. Verlinde / Vilda

Bescherming

De kwaliteit van het Noordzeewater moet dringend verbeteren. Dit is een van de hoofddoelstellingen van de Europese kaderrichtlijn Water. Daarom moeten de rivieren die erin uitmonden, gezuiverd worden. Er is ook een verbod nodig op alle lozingen van koolwaterstoffen op zee. Maar het komt er ook op aan geen zand meer op te spuiten, maar door een geschikt beheer de wind en de golven het zand op een natuurlijke wijze op onze stranden laten aanvoeren.

Deel